/library/oar/handle/123456789/28575 2025-12-25T17:03:51Z 2025-12-25T17:03:51Z Frendo, Henry /library/oar/handle/123456789/28705 2018-04-05T01:44:00Z 1980-01-01T00:00:00Z

Title: Il-kwistjoni tar-religjon Authors: Frendo, Henry Abstract: II-Partito Unionista twieled fost kwistjoni politiko-religjuza ii kienet tmiss mill-qrib Iil Strickland, Savona u Mizzi, kif ukoll lill-Isqof gdid Pietru Pace. Il-kwistjoni bdiet meta l-Prim Ministru Ingliz Salisbury hatar lill-ex-Gvernatur ta' Malta, il-General Simmons, Bhala mibghut straordinarju u Ministru Plenipotenzjarju Ingliz ghall-Vatikan fuq missjoni specjali. L-ghan ewlieni kien li jintlahaq ftehim bejn Ruma u Londra dwar hatriet ta' isqfijiet u ohrajn ekklezjastici gholjin f'Malta. Strickland kien diga witta t-triq meta Simmons kien ghadu Gvernatur. F'dak iz-zmien Simmons kien wera certu thassib dwar ir-relazzjonijiet bejn Knisja u Stat f'Malta Kattolika specjalment dwar hatriet ekklezjastici mill-Papa li ma kinux ghal qalb il-Gvern Ingliz, jew ghallinqas il-Gvernatur, Bl-ghajnuna ta Strickland, Simmons kien irnexxielu jwaqqaf lill Mons. Buhagiar milli jilhaq flok l-isqof xwejjah Scicluna u minflok kien lahaq Pace. Fl-1888 Salisbury kien accetta li johrog kredenzjali li kienu jaghtu permass lil Strickland izur lill-Papa ghal tahditiet dwar il-hatra ta' Buhagiar, bil-patt li jekk jirrizulta li Simmons ikollu jmur Ruma f'kapcita diplomatika l-ispejjez jittiehdu mill-kaxxa ta Malta.

1980-01-01T00:00:00Z Frendo, Henry /library/oar/handle/123456789/28666 2018-04-04T01:24:50Z 1980-01-01T00:00:00Z

Title: It-taqbida tan-Nazzjonalisti taht l-amministrazzjoni ta’ Strickland Authors: Frendo, Henry Abstract: Is-successur tal-Gvernatur Fremantle kien il-General (wara sar Field Marshal) Grenfell li dam f'din il-kariga mill-1899 sa l-1903 . Bhall-ohrajn ta' qablu, kien bniedem imrawwem fid-dixxiplina militari. Il-hatra tieghu kienet tkompli turi kemm Malta kienet titqies bhala Fortizza u ghaldaqstant kemm kien jinhtieg li titmexxa b'mod rigoruz u regimentat. Izda fil-fatt l-amministratur veru baqa' Strickland Ii aktar ma beda jghaddi z-zmien aktar kompla jsahhah il-mekkanizmu awtokratiku tieghu .Malta fi tmiem is-seklu dsatax, ghalhekk, kienet pajjiz mahkum mill-qilla ta' I-Istricklandizmu.

1980-01-01T00:00:00Z Frendo, Henry /library/oar/handle/123456789/28664 2018-04-04T01:24:38Z 1980-01-01T00:00:00Z

Title: Il-partiti politici taht kostituzzjoni rapprezentattiva Authors: Frendo, Henry Abstract: Kemm kienet ser tirnexxi I-Kostituzzjoni kien jiddependi minn bosta fatturi Ii kienu qed jandmu fl-istess hin. Gvern Rapprezentattiv minnu nnifsu fih hafna limitazzjonijiet, fis-sens li dan hu nofs triq bejn amministrazzjoni kolonjali u gvern responsabbli. L-ghan tal-Kostituzzjoni ghalhekk kien Ii tipprova jintlahaq bilianc bejn I-interessi taz-zewg nahiet estremi, u fl-istess hin kontradittorji, Ii kienu jezistu f'Malta. Izdai f'fortizza/kolonja I-preokkupazzjon i ta' I-amministrazzjoni dwar sigurta kienet tisboq kuill jedd civili, u I-vittma f'kaz bhal dan kien ser ikun dejjem il-Malti. Ghalhekk il-P.N. kien ser ikollu bicca xoghol iebsa li jwertaq dak Ii dahal ghalih, I-izjed fid-dawl ta' zviluppi godda Ii biddlu ghall-ahhar il-oixra ta' l-allinjamenti politici f'Malta. L-ghaxar snin bejn l-1888 u l-1898 kienu influwenza minn tliet grajjiet Ii hallew marka qawwija fuq il-politika Maltiia. L-ewwelnett hemm iI-hatra ta' Strickland bhalha Segretarju Principali fl-1888. It-tieni grajja kienet ir-rizenja ta' Mizzi mill-hajja parlamentari u x-xizma Ii din giebet maghha, il-Partit; u fl-ahharnett hemin il-kwistjoni Pplitico-Religjuza Ii keillha tqanqal ferment daqs di' tal-Lingwa u Ii wasslet ghar-ritorn trijonfali ta' Savona fit-tmun politiku. Fil-qofol tieghu, dan kien zmien Ii fih il-qaghda tal-partiti politici nbidlet milI-qiegh.

1980-01-01T00:00:00Z Frendo, Henry /library/oar/handle/123456789/28663 2018-04-04T01:24:49Z 1980-01-01T00:00:00Z

Title: Il-glieda ghal gvern rapprezentativ Authors: Frendo, Henry Abstract: Is-snin 80 (1880), kif ghedna, kienu karatterizzati minn ghadd ta' kwistjonijiet li kellhom x'jaqsmu mal-principji generali Ii semmejna. Dawn il-grajjiet hafna drabi kienu jikkoncernaw nuqqas ta' qbil dwar legisIazzjoni, diskriminazzjoni sfaccata fl-gnoti ta' l-impiegi jew affronti u ingustizzji u konflitti f'diversi oqsma tal-hajja ta' kuljum.

1980-01-01T00:00:00Z